دیسک و صفحه کلاچ چیست و چه زمانی باید تعویض شود؟
اگر صاحب خودرویی با گیربکس دستی هستید، حتماً نام دیسک و صفحه به گوشتان خورده. این قطعه یکی از مهم‌ترین اجزای سیستم انتقال قدرت در خودروهای دنده‌ای است که بدون آن حرکت روان خودرو ممکن نیست. در این مقاله، با ساختار، عملکرد و علائم خرابی دیسک و صفحه کلاچ آشنا می‌شویم و بررسی می‌کنیم که چه زمانی باید نسبت به تعویض آن اقدام کرد.
دیسک و صفحه کلاچ چیست؟
این بخش، بخش اصلی سیستم کلاچ خودروهای دستی است. این مجموعه بین موتور و گیربکس قرار می‌گیرد و وظیفه دارد نیروی تولید شده توسط موتور را به جعبه‌دنده منتقل کند یا در صورت لزوم، این انتقال را قطع کند. کلاچ نقش کلیدی در روان بودن رانندگی و جلوگیری از آسیب به جعبه‌دنده ایفا می‌کند.
اجزای اصلی دیسک و صفحه کلاچ:
دیسک کلاچ: صفحه‌ای فلزی با لایه‌ای از مواد اصطکاکی که در تماس با فلایویل قرار می‌گیرد.
صفحه کلاچ: شامل فنرها و مواد اصطکاکی برای انتقال گشتاور.
بلبرینگ کلاچ (رولبرینگ): کمک می‌کند فشار از طریق دوشاخه کلاچ منتقل شود.
دوشاخه کلاچ و اهرم‌ها: برای فشار دادن صفحه روی دیسک و جدا کردن نیرو.
عملکرد این بخش خودرو چگونه است؟
هنگامی که شما پدال کلاچ را فشار می‌دهید، دیسک از فلایویل جدا می‌شود و انتقال نیرو از موتور به گیربکس قطع می‌شود. این عمل باعث می‌شود تا بتوانید به‌راحتی دنده را تعویض کنید. با رها کردن پدال، صفحه دوباره به دیسک و فلایویل چسبیده و نیرو منتقل می‌شود.
چرا این دو قطعه اهمیت دارد؟
بدون عملکرد صحیح این بخش، نه‌تنها نمی‌توانید به‌درستی دنده عوض کنید، بلکه ممکن است آسیب جدی به جعبه‌دنده یا حتی موتور وارد شود. به همین دلیل، بررسی دوره‌ای این قطعه و تعویض آن در زمان مناسب بسیار حیاتی است.
علائم خرابی دیسک و صفحه کلاچ
تشخیص زمان تعویض این قطعات با توجه به علائم مشخصی ممکن است. در ادامه به برخی از رایج‌ترین علائم خرابی این قطعه اشاره می‌کنیم:
۱٫ سخت جا رفتن دنده
اگر هنگام تعویض دنده با مقاومت یا گیر مواجه می‌شوید، ممکن است صفحه کلاچ دچار ساییدگی شده باشد.
۲٫ لرزش یا صدا هنگام گرفتن کلاچ
در صورتی که هنگام فشردن یا رها کردن پدال کلاچ، خودرو دچار لرزش یا صدای غیرعادی می‌شود، احتمال خرابی دیسک یا بلبرینگ وجود دارد.
۳٫ بوی سوختگی
استشمام بوی سوختگی پس از رانندگی می‌تواند نشانه اصطکاک زیاد و داغ شدن صفحه باشد که معمولاً به علت سایش زیاد رخ می‌دهد.
۴٫ افت قدرت خودرو
وقتی صفحه کلاچ به درستی نیرو را منتقل نمی‌کند، خودرو کشش لازم را نخواهد داشت و شتاب کم می‌شود.
۵٫ افزایش دور موتور بدون شتاب متناسب
اگر دور موتور افزایش می‌یابد ولی شتاب خودرو تغییری نمی‌کند، به احتمال زیاد صفحه کلاچ درگیر نمی‌شود و نیاز به تعویض دارد.
چه زمانی باید دیسک و صفحه را تعویض کرد؟
عمر مفید دیسک و صفحه کلاچ معمولاً بین ۶۰ تا ۱۲۰ هزار کیلومتر است، اما این عدد به سبک رانندگی، نوع خودرو و شرایط جاده‌ای بستگی دارد.
عوامل مؤثر بر کاهش عمر دیسک و صفحه:
رانندگی پرشتاب یا با بار سنگین
گرفتن طولانی‌مدت کلاچ در ترافیک
استفاده زیاد از نیم‌کلاچ در سربالایی‌ها
فشردن کامل پدال کلاچ بدون نیاز
بهتر است در هر سرویس دوره‌ای خودرو، وضعیت این بخش بررسی شود تا از آسیب‌های بیشتر جلوگیری گردد.
آیا تعویض دیسک و صفحه هزینه‌بر است؟
هزینه تعویض این قطعات بسته به نوع خودرو، برند قطعه و اجرت مکانیک متفاوت است. برخی برندهای ایرانی و چینی هزینه کمتری دارند، در حالی که خودروهای خارجی معمولاً قطعات گران‌تری دارند. در بازرگانی هنرور می‌توانید بهترین برندهای قطعات خودرو مانند آیس کره، کوکیال و… را با قیمت مناسب تهیه کنید.
نکاتی برای افزایش عمر صفحه کلاچ
برای اینکه نیاز کمتری به تعویض صفحه کلاچ داشته باشید، رعایت نکات زیر بسیار مهم است:
از نیم‌کلاچ زیاد استفاده نکنید.
در ترافیک‌های سنگین، از خلاص کردن دنده و ترمز دستی استفاده کنید.
در سربالایی‌ها از ترمز دستی به‌جای نگه داشتن با کلاچ بهره ببرید.
همیشه دنده مناسب با سرعت انتخاب کنید.
چرا خرید دیسک و صفحه از بازرگانی هنرور؟
این بخش یکی از مهم‌ترین قطعات مصرفی خودروهای دنده‌ای است که عملکرد صحیح آن تأثیر زیادی بر کیفیت رانندگی و سلامت سیستم انتقال قدرت دارد. با شناخت علائم خرابی و تعویض به‌موقع، می‌توانید از آسیب‌های بیشتر به خودرو جلوگیری کنید. اگر به دنبال خرید قطعات با کیفیت و قیمت مناسب هستید، حتماً به فروشگاه بازرگانی هنرور سر بزنید.
در فروشگاه بازرگانی هنرور انواع دیسک و صفحه مناسب خودروهای داخلی مانند پژو، پراید، تیبا، سمند، دنا و … با ضمانت اصالت و بهترین قیمت موجود است. شما می‌توانید به‌صورت آنلاین سفارش دهید و محصول را درب منزل تحویل بگیرید.
