خودروهای داخلی ایران از محبوب‌ترین وسایل حمل و نقل شخصی به شمار می‌روند. با این حال، کیفیت ساخت، شرایط آب و هوایی، نحوه استفاده و کیفیت جاده‌ها باعث شده است که برخی از قطعات این خودروها بیش از سایرین دچار استهلاک یا خرابی شوند. شناخت شایع‌ترین خرابی‌های خودرو و قطعاتی که بیشترین نیاز به تعویض دارند، می‌تواند به مالکان خودرو کمک کند تا با پیشگیری به موقع از هزینه‌های سنگین تعمیرات جلوگیری کنند. در این مقاله به بررسی دقیق این موضوع می‌پردازیم.
اهمیت شناخت خرابی‌های خودرو
هر خودرویی با گذشت زمان و بر اثر کارکرد، دچار فرسودگی طبیعی می‌شود. اما در خودروهای داخلی، به دلیل برخی محدودیت‌های فنی و کیفی، میزان این خرابی‌ها می‌تواند بیشتر باشد. آگاهی از خرابی‌های خودرو باعث می‌شود:
بتوانیم سرویس‌های دوره‌ای را بهتر مدیریت کنیم.
از بروز مشکلات بزرگ‌تر جلوگیری کنیم.
هزینه‌های نگهداری خودرو را کاهش دهیم.
ایمنی خودرو را در سفرها و ترددهای روزمره حفظ کنیم.
در ادامه به رایج‌ترین قطعاتی که در خودروهای داخلی نیاز به توجه و تعویض دارند، اشاره خواهیم کرد.
۱. سیستم ترمز و لنت ترمز
یکی از اصلی‌ترین قطعاتی که در خودروهای داخلی بیشترین استهلاک را دارد، سیستم ترمز به ویژه لنت‌های ترمز است.
دلایل خرابی:
استفاده مداوم در ترافیک‌های شهری
ترمزگیری ناگهانی
کیفیت پایین برخی لنت‌های موجود در بازار
علائم خرابی:
سوت کشیدن هنگام ترمز گرفتن
کاهش قدرت ترمز
لرزش در پدال ترمز
زمان تقریبی تعویض:
لنت‌های ترمز معمولاً بین ۳۰ تا ۵۰ هزار کیلومتر باید تعویض شوند.
۲. تسمه تایم و تسمه دینام
تسمه تایم نقش بسیار حیاتی در هماهنگی اجزای موتور دارد. پاره شدن یا خرابی آن می‌تواند آسیب‌های جبران‌ناپذیری به موتور وارد کند.
دلایل خرابی:
فرسودگی طبیعی در اثر گرما و اصطکاک
کیفیت پایین تسمه‌ها
علائم خرابی:
صدای غیرعادی از موتور
سخت استارت خوردن
روشن شدن چراغ چک موتور
زمان تقریبی تعویض:
تسمه تایم معمولاً بین ۶۰ تا ۹۰ هزار کیلومتر نیاز به تعویض دارد.
۳. دیسک و صفحه کلاچ
در خودروهای دنده دستی که در ایران رواج زیادی دارند، دیسک و صفحه کلاچ از جمله قطعاتی است که به مرور زمان فرسوده می‌شود.
دلایل خرابی:
رانندگی در ترافیک سنگین
نیم کلاچ گرفتن زیاد
کیفیت پایین قطعات
علائم خرابی:
سفت شدن پدال کلاچ
لغزش کلاچ هنگام حرکت
کاهش شتاب خودرو
زمان تقریبی تعویض:
عمر دیسک و صفحه کلاچ بسته به نوع استفاده بین ۸۰ تا ۱۲۰ هزار کیلومتر متغیر است.
۴. کمک فنرها و سیستم تعلیق
کمک فنرها نقش مهمی در کنترل ضربات ناشی از ناهمواری‌های جاده دارند. در خودروهای داخلی، سیستم تعلیق یکی از بخش‌هایی است که زودتر از حد انتظار دچار فرسودگی می‌شود.
دلایل خرابی:
کیفیت پایین جاده‌ها
بارگیری بیش از حد خودرو
رانندگی در شرایط سخت
علائم خرابی:
صدای کوبش از زیر خودرو
ناپایداری در پیچ‌ها
افزایش طول خط ترمز
زمان تقریبی تعویض:
کمک فنرها بسته به شرایط استفاده بین ۶۰ تا ۹۰ هزار کیلومتر نیاز به بازدید و در صورت نیاز تعویض دارند.
۵. باتری خودرو
باتری یکی از اجزای مصرفی خودرو است که معمولاً عمر مشخصی دارد و پس از آن نیاز به تعویض پیدا می‌کند.
دلایل خرابی:
استارت‌های مکرر
گرمای زیاد
افت کیفیت باتری‌های موجود در بازار
علائم خرابی:
استارت نخوردن خودرو
کم شدن نور چراغ‌ها
روشن شدن چراغ باتری در پشت آمپر
زمان تقریبی تعویض:
باتری معمولاً هر دو تا سه سال نیاز به تعویض دارد.
۶. سنسورها و سیستم‌های الکترونیکی
در خودروهای داخلی جدیدتر که به سنسورها و ماژول‌های الکترونیکی مجهز هستند، خرابی سنسورها و سیستم الکتریکی خودرو یکی از مشکلات رایج است.
دلایل خرابی:
نفوذ رطوبت
نوسانات ولتاژ برق
کیفیت پایین قطعات الکترونیکی
علائم خرابی:
روشن شدن چراغ چک موتور
اختلال در عملکرد گیربکس یا موتور
کاهش مصرف سوخت یا افزایش ناگهانی آن
زمان تقریبی تعویض یا تعمیر:
با توجه به نوع سنسور، زمان مشخصی ندارد و باید در صورت بروز علائم، بررسی شود.
۷. فیلترهای هوا، روغن و بنزین
فیلترها نقش اساسی در جلوگیری از ورود آلودگی‌ها به سیستم‌های مختلف خودرو دارند. فرسودگی یا گرفتگی فیلترها می‌تواند منجر به کاهش کارایی خودرو و افزایش مصرف سوخت شود.
دلایل خرابی:
آلودگی شدید هوا
استفاده از سوخت بی‌کیفیت
علائم خرابی:
کاهش شتاب
افزایش مصرف سوخت
بد کار کردن موتور
زمان تقریبی تعویض:
فیلتر هوا: هر ۱۰ تا ۱۵ هزار کیلومتر
فیلتر روغن: با هر بار تعویض روغن
فیلتر بنزین: هر ۲۰ تا ۳۰ هزار کیلومتر
